De wereld is van iedereen, maar niet op Lesbos

Het vluchtelingenkamp Mavrovouni op Lesbos

Door Jannie Nijwening

Sinds begin dit jaar ben ik bestuurslid van Christian Peacemaker Teams (CPT). Elk jaar organiseert CPT reizen naar conflictgebieden waar CPT vrijwilligers actief zijn. Vorig jaar kon de reis niet doorgaan vanwege de corona pandemie. Nu wel. Annelies Klinefelter en Jakob Fehr (uit Duitsland) hebben ze reis voorbereid en ze zijn beiden al vaak op Lesbos geweest. Er zijn sinds een jaar of zeven CPT-ers actief op Lesbos, op dit moment vier. Morgen gaan we hen ontmoeten.

Ik keek er naar uit en zag er tegenop. En toen was het zover. Ik was heel blij dat Danijel bereid was om met mij op te staan om half 4, zodat dat ik om 5.00u op Schiphol was. Het was druk, een lange rij voor balie 27 naar de Samos en Lesbos.

Extra spannend, omdat er door corona zoveel extra regels zijn (heb ik alle papieren en de QR code?) maar gelukkig was alles in orde. We waren met z’n vieren vanuit Nederland op deze vlucht: Han, Sybout, Anke en ik. Annelies en Jakob waren maandag al gegaan om het programma voor te bereiden. En ’s avonds zou Claudia uit Duitsland nog aankomen. Voor Han was het een spannende reis: omdat hij eerder dit jaar positief was getest was één vaccinatie voldoende maar op Schiphol deden ze er moeilijk over. Uiteindelijk mocht hij aan boord maar wel met het risico dat hij bij de Griekse douane linea recta zou worden teruggestuurd. 

Tijdens de reis ben ik begonnen in het boek van Laura Jansen: “We zagen een licht.” 

Laura Jansen kwam op Amsterdam CS in aanraking met gevluchte mensen, die daar overnachten en niet wisten waarheen. Ze zette zich, samen met anderen in om hen welkom te heten en te zorgen voor warmte, eten, verzorging, speelgoed, wegwijs, treinkaartjes, enz.: wat er maar nodig was. Het een leidde tot het ander en vervolgens heeft Laura Jansen drie jaar op Lesbos gewoond en gewerkt (Movement on the Ground). 

Han bleek bij aankomst helemaal geen problemen te hebben: QR code en paspoort waren het belangrijkste en hij kon gewoon doorlopen, terwijl Sybout en ik er wel uit werden gepikt en nog een sneltest moesten ondergaan. Gelukkig had ik deze ervaring al opgedaan, twee dagen geleden. In Heemskerk kreeg ik de tip: diep inademen en dan door je neus uitademen als de test wordt uitgevoerd. Uitslag: negatief, dus positief. Al met al een heel gedoe, maar we zijn er!

We werden door een busje van het hotel opgehaald. Onderweg kwamen we langs het vluchtelingenkamp Moria. Het hotel is ten noorden van Mytilene. Een prachtige plek met uitzicht op de zee en aan de overkant zie je Turkije liggen. Het lijkt heel dichtbij: 10 km.

Nu ik hier ben voelt het zo vreemd: het is zo mooi hier! Vanavond even gezwommen. Samen buiten gezeten op het terras van het hotel, aan het water. Het wordt donker en aan de overkant twinkelen de lichtjes van de Turkse dorpjes. Ik zei, dat ik het zo gek vind dat het hier zo prachtig is en dat er op dit eiland zoveel mensen zijn die niet kunnen genieten van al het moois maar opgesloten zijn in een kamp, na traumatische gebeurtenissen.

Hier te zijn op de plek die alleen uitnodigt tot genieten (en wat zijn we als Nederlanders weer toe aan vakantie!), terwijl hier dichtbij mensen wonen in de hitte of in de modder… En alleen maar kunnen denken: hoe lang nog? Heb ik toekomst?

Waarom kunnen we het op deze aarde toch niet gewoon goed hebben met elkaar?!

Want: iedereen is van de wereld en de wereld is van iedereen!

Waarom mogen wij de hele wereld overvliegen… wij wel. En bepalen wij voor anderen harde grenzen, keiharde grenzen.

Foto: Anke van der Meer