Pushbacks in Griekse wateren: Waar ligt de grens, Europa?
In de haven van Mytilene, de hoofdstad van Lesbos, liggen vier grote grijze patrouilleschepen van de Griekse kustwacht. Ze zijn standaard uitgerust met één kanon voor en één kanon aan de achterkant.
Iedere namiddag verlaten de schepen de haven om de onzichtbare grens tussen Europa en Azië te bewaken. Dat doen ze onder meer door de dagelijkse boten met mensen die de oversteek naar Europa proberen te maken, te omcirkelen, te intimideren en soms zelfs te beschieten. Alles om te voorkomen dat ze aan land komen om daar asiel aan te vragen.
De bende die de brand in Moria achterliet
Verkoolde boomstronken steken af tegen de blauwe lucht. Wat hier ooit stond, is volledig weggevaagd door het vuur. Verderop staan de bouwsels die het wél ternauwernood hebben gered. Hun bewoners zijn gevlucht. Dit is wat overbleef na de brand van vluchtelingenkamp Moria op Lesbos.
Mijn ouders wonen in Kamp Moria 2
Vanaf het dak is er een prachtig uitzicht over de Middellandse Zee en de kust. De honderden witte tenten die daar staan, horen niet bij een toeristencamping. Het is het nieuwste vluchtelingenkamp op Lesbos, Kamp Mavrovouni, maar in de volksmond Moria 2 genoemd. Het werd gebouwd nadat het beruchte Kamp Moria in het najaar van 2020 afbrandde.
“Daar wonen mijn ouders,” zegt Ghafor terwijl hij naar het kamp wijst. “In het deel vlak voor de toiletten.” Er staat een lange rij blauwe dixi-toiletten. “Mijn oudste zus woont bij hen. Ze delen de tent met een andere familie.” De tenten, van vier bij vier meter, zijn volgens de normen van de UNHCR bedoeld voor één familie, maar worden door ruimtegebrek gebruikt om twee families te huisvesten.
Ten slotte: Een viering zonder vluchtelingen
Afsluiting van de studiereis en de verslagen van Jannie. Wit privilege is nooit ver weg. Omdat de vluchtelingen het nieuwe kamp niet uit mogen is het rustig bij de afsluitende viering in de RK kerk van Mytilini.
Geschiedenis, ontmoetingen en volhouden
Migratie is alles behalve nieuw op Lesbos. Hoe ging en gaat de bevolking daar mee om? Wat moet Europa doen om een ‘dit nooit meer’ te voorkomen?
Partners en onderdrukking
Veel gesprekken met partnerorganisaties van CPT en verslag van een workshop over onderdrukking en de rol die we daar zelf in spelen. Hoe veranderen we de dynamiek van vooroordelen en macht?
Drie kampen
3 kampen, 3 werelden. Tijdens de studiereis werden de buitenkant en overblijfselen van Moria en Mavrovouni, Kara Tepe en Pikpa bezocht. De bedoeling van de huidige situatie is duidelijk, het mag vooral niet aantrekkelijk zijn om naar Europa te komen.
Daar zit je dan met je voorrechten
Er vaart een veerboot tussen Lesbos en Turkije. Een retourtje voor 6 euro. Hoe groot kan het verschil zijn met de migranten die een vermogen betalen voor een gammel wegwerpbootje gevolgd door een voettocht van 60km en jarenlange opsluiting. De witte mensen op Lesbos zijn geprivilegieerd, maar wat kan je daarmee? Hoe zorg je voor verandering?
Oranje rotsen en verdwenen monumenten
Enorme aantallen migranten kwamen vanaf 2015 aan op Lesbos, en met hen enorme aantallen vrijwilligers. Velen verdronken, monumenten werden opgericht, vernield, schoongemaakt en afgebroken.
Goede doelen, deel van het probleem?
Lesbos loopt over van de vrijwilligers. Zo veel mensen die zich willen inzetten voor de migranten daar. Maar is dat eigenlijk goed nieuws?
De wereld is van iedereen, maar niet op Lesbos
Door: Jannie Nijwenning
Nu ik hier ben voelt het zo vreemd: het is zo mooi hier! Vanavond even gezwommen. Samen buiten gezeten op het terras van het hotel, aan het water. Het wordt donker en aan de overkant twinkelen de lichtjes van de Turkse dorpjes. Ik zei, dat ik het zo gek vind dat het hier zo prachtig is en dat er op dit eiland zoveel mensen zijn die niet kunnen genieten van al het moois maar opgesloten zijn in een kamp, na traumatische gebeurtenissen.
Bepakt en bezakt naar Lesbos
Reisblog Han Cuperus:
Bij de gate ontmoette ik mijn medereizigers die hetzelfde vliegtuig hadden geboekt. Twee collega’s en een dochter van één van hen. Sprekend over onze verwachtingen spraken we ontspannen over het programma dat wij toegestuurd hadden gekregen. Waarbij we al wisten dat het lang niet zeker zou of de geplande ontmoetingen daadwerkelijk door zouden kunnen. gaan. “De enige zekerheid van de reis is dat alles onzeker is.”
Een kerkhof voor reddingsvesten op Lesbos
Het zogenaamde Life Jacket Graveyard op Lesbos is geen kerkhof voor mensen, maar voor spullen. Bergen reddingsvesten, reistassen, kleding en boten liggen hier als stille getuigen van de humanitaire ramp die in 2015 begon.
Onbedoeld geeft de berg de immense grootte van de Europese vluchtelingencrisis aan. Ieder reddingsvest is van iemand geweest, iedere tas is met zorg ingepakt, iedere boot is gevuld met mensen die de oversteek naar Europa móesten maken.
Geen last
“Lesbos, een héérlijk eiland,” zegt de man naast me in het vliegtuig richting Mytilene. Zijn reactie als hij hoort dat ik geen vakantie heb, maar een studiereis om te leren over de complexiteit van deze Europese crisis: “Wij zitten gelukkig aan de westkant, daar heb je geen last van die vluchtelingen.”