Bericht uit Palestina: Als je kunt vergeten

Is er vrede te vinden onder de koude zool van de bezetting? CPT-vrijwilliger Louis Bockner vertelt over de illusie van sereniteit in de eeuwenoude olijfgaarden van Hebron.

Door Louis Bockner

18 januari 2023

Als je vanuit de oude stad van Al Khalil/Hebron kijkt naar het westen kijkt, langs de eens zo drukke Shuhada-straat (waar Palestijnen niet meer mogen lopen) en over de islamitische begraafplaats met zijn marmeren grafstenen met Arabische opschriften heen, zie je een gaarde met eeuwenoude olijfbomen. Ze zijn geplant op terrassen, gevormd door oude stenen muren, en kijken uit over de kronkelende, smalle straatjes en vale, dicht opeengepakte gebouwen van de stad. Ze zijn gericht op het oosten, net als de grafstenen van de begraafplaats, en verwelkomen de ochtendzon die de knoestige stammen van de bomen verlicht en door hun grijsgroene bladeren dringt.

Deze olijfgaard was mijn toevluchtsoord tijdens mijn tijd in al Khalil/Hebron. Zittend onder een boom, met zijn verwrongen oeroude wortels onder me en de zon van de nieuwe dag op mijn gezicht, beleefde ik een moment van kalmte. Op dat tijdstip van de ochtend is er geen geroep van standwerkers die hun producten verkopen of getoeter van ongeduldige chauffeurs, alleen het vage suizen van auto's in de nog lege straten. Een hond blaft, hanen kraaien over en weer, de straatlantaarns gaan precies tegelijk uit.

Op deze plek te midden van het gekwetter van de vogels, voelt het alsof dit een plek van vrede is, maar het is een hele toer om in het moment te leven of een ultieme oefening in geheugenverlies. Een masterclass in vergeten. Je zou de felle gloed van de witte schijnwerpers achter je moeten vergeten, waar Israëlische soldaten een gebouw vorderden dat ooit werd gebruikt om Palestijnse jongeren over hun cultuur te onderwijzen. Vergeet de controlepost, met zijn honderd ogen en stalen gezicht waar je doorheen moest om hier te komen. Vergeet het op afstand bedienbare machinegeweer, onlangs aan de poort gemonteerd, dat kogels met rubberen punt of scherpe munitie kan afvuren. Vergeet de draaiende ijzeren tralies waar je je doorheen moest duwen toen je naar voren werd gewenkt door soldaten, gekleed voor de strijd en nog maar amper van de middelbare school. Vergeet de gekreukelde fotokopie van je paspoort dat je tegen het kogelvrije glas hield, zodat ze het nummer kunnen noteren om te controleren wie je bent en waar je vandaan komt.

Na deze ochtend moet je ook vergeten wat je in je korte tijd hier hebt gezien: basisschoolkinderen die op weg naar school worden tegengehouden en gefouilleerd, kolonistenkinderen die spugen naar hun Palestijnse tegenhangers, Israëlische soldaten die traangas afvuren op Palestijnse jongens die met stenen gooien uit verveling, frustratie en woede jegens een systeem dat hen vanaf hun geboorte dwingt hun hoofd gebogen te houden in onderwerping. Vergeet de honderden Palestijnse bedrijven waarvan de deuren werden dichtgelast nadat de stad in 1997 werd in tweeën werd gedeeld en de honderden die door hun eigenaars werden gesloten omdat ze niet langer levensvatbaar waren. Wanneer de kransslagaders van een stad, de straten die ooit floreerden van zowel Joodse als Arabische activiteit, worden geblokkeerd met betonnen muren en hermetisch gesloten poorten, verzwakt het hart en wordt naarmate de tijd verstrijkt de hartslag van het leven steeds moeilijker waar te nemen.

Als je de apartheidsstaat kunt vergeten die door deze bezetting is gecreëerd en de meer dan 200 Palestijnen, waaronder 50 kinderen, die alleen al in 2022 door Israëlische soldaten zijn vermoord. Als je dit alles en duizend andere dingen kunt vergeten, dan zou je misschien, heel misschien, misleid kunnen worden en denken dat deze olijfgaard, met zijn oude, bewuste, stille getuigen, een plaats van vrede is.

Ik kan me voorstellen dat hij dat ooit – in een andere tijd – ook was.

Ik kan me voorstellen dat hij dat ooit – in een andere tijd – ook zou kunnen zijn.